Ống thoát nước mưa là hạng mục cực kỳ quan trọng khi xây dựng bất cứ công trình nào. Thiết kế đường ống thoát nước hợp lý không những đem lại hiệu quả sử dụng mà còn giúp tăng thêm bộ bền, thẩm mỹ cũng như tiết kiệm chi phí xây dựng. Do đó, lựa chọn chủng loại ống, đường kính ống thoát nước cũng như các yếu tố liên quan trong quá trình thiết kế, xây dựng là việc làm cần thiết để đem lại một công trình như ý muốn cả về thẩm mỹ lẫn kỹ thuật.
Bạn đang xem: Bảng tra cường độ mưa tính toán
Hệ thống thoát nước mưa trên mái có vai trò rất quan trọng
Thực tế đã chứng minh được là tính toán hệ thống thoát nước mưa hợp lý sẽ đảm bảo mang tính thẩm mỹ cao cho công trình. Nếu hệ thống thoát nước mưa không đảm bảo thì lượng nước sẽ ảnh hưởng tùy theo mức độ đến kết cấu, thẩm mỹ, độ bền cũng như tăng giá thành đầu tư công trình.
Đây là câu trả lời không dễ cũng không khó. Để trả lời câu hỏi nầy phải yêu cầu phải hiểu cũng như nắm rõ nguyên tắc thoát nước mưa. Hệ thống thoát nước trên mái nhà là một phần trong hệ thống mái bao gồm: xà gồ, tôn, hệ thống thoát nước… Do có vai trò quan trọng như vậy nên khách hàng cần phải chú ý đến lắp đặt hệ thống thoát nước mái dốc cũng như mái bằng.
Đảm bảo độ đốc thoát nước mưa từ 2 – 5%
Hệ thống thoát nước mưa trên mái nhà đảm bảo thoát toàn bộ nước do mưa và gom về hệ thống thoát.Đảm bảo không cho nước phát sinh gây nên hiện tượng thấm, chảy tràn ảnh hưởng đến kết cấu và thẩm mỹ của ngôi nhà.Tuy là hạng mục nhỏ như hệ thống thoát nước mưa trên mái cũng có cấu tạo thành nhiều hợp phần khác nhau như: máng hứng nước mưa, phễu thu, ống dẫn…
Tuy tất cả hệ thống thoát nước mưa đều có cấu tạo đơn giản như vậy nhưng khi thiết kế và thi công cần phải hoán đổi, thay thế cho phù hợp giữa thoát nước mưa mái dốc và thoát nước mưa mái bằng nhằm đem lại hiệu quả cao trong quá trình thi công.
Xác định lưu lượng thoát nước mưa trên mái theo công thức sau:
Q = K.S.q5/10000 (l/s)
Trongđó: S=Smái +0.3 StườngVới
Smái: diện tích của mái, được xác định bằng hình chiếu của mái;Stường: Diện tích tường đứng trên mái hoặc tiếp xúc với mái(m2)S: diện tích thu nước (m2)K: hệ số lấy bằng 2Q5: Cường độ l/s.ha tính cho địa phương có thời gian mưa 5 phút và chu kỳ vượt quá cường độ tính toán bằng 1 năm (p=1) tra trong phụ lục TCVN 4474 : 1987.STT | Trạm | q5 (1/s.ha) | Ghi chú |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 | Bắc Cạn Bắc Giang Bảo Lộc Buôn Mê Thuột Bắc Quang Cà Mau Cửa Tùng Đô Lương Đà Lạt Đà Nẵng Hoà Bình Hải Dương Hà Giang Hồng Gai Hà Nam Huế Hưng Yên Hà Nội Lào Cai Lai Châu Móng Cái Ninh Bình Nam Định Nha Trang Phù Liễn Plâycu Phan Thiết Quy Nhơn Quảng Ngãi Quảng Trị Thành phố Hồ Chí Minh Sơn La Sóc Trăng Sơn Tây Sapa Thái Bình Tam Đảo Tây Hiếu Tuy Hoà Thanh Hoá Thái Nguyên Tuyên Quang Vinh Văn Lí Việt Trì Vĩnh Yên Yên Bái | 421,9 433,3 506,26 387,7 611,14 507,4 384,28 450,30 416,2 370,6 384,6 450,4 390 478,9 433,3 370,6 450,4 484,6 450,4 391,2 524,5 507,4 433,3 281,68 461,8 392,26 326,14 342,1 416,2 421,9 496,0 370,6 450,4 484,6 262,3 484,6 547,3 404,8 356,92 427,6 564,4 440,14 450,40 452,68 509,68 472,06 478,9 |
Hà Tuyên
Liên Khương
Láng
Hà Nam Ninh |
Chú thích: Đối với các địa điểm xây dựng, không có trong danh mục trên có thể lấy trị số cường độ mưa của các địa phương lân cận để tính toán. |
nôđ ≥ Q/qôđTrong đó:
Q: Lưu lượng tính toán nước mưa trên mái (l/s)qôđ: Lưu lượng tính toán của 1 ống đứng thu nước mưa lấy theo bảng 9 TCVN 4474 : 1987Đường kính phễu thu hoặc ống đứng (mm) | 80 | 100 | 150 | 200 |
Lưu lượng tính toán cho một phễu thu nước mưa 1/s Lưu lượng tính toán nước mưa tính cho 1 ống đứng thu nước mưa 1/s | 5 10 | 12 20 | 35 50 | 80 |
Để làm rõ vấn đề trên cũng như đưa ra được ví đụ cụ thể thì maxgate.vn đưa ra một ví dụ thực tế như sau:
Đối tượng tính toán: sân thượng tòa nhà có diện tích 2780 m2, diện tích khác là 200m2. Địa điểm tính toán là Hà Nội. Hãy các định số ống và kích thước ống thoát cho tòa nhà trên:Lưu lượng nước mưa trên mái:
Qm= (K x F x q5)/10000 = (2 x (2780+200) x 484.6)/10000 = 289 l/s .
Xem thêm: 97 đáNh Giá Tai Nghe Nhét Trong Samsung Eg920B Chính Hãng
Q5 tại Hà Nội được tra là 484,6 lít/s.ha –> Lưu lượng thoát nước của mỗi cầu chắn rác trên mái (33 ống, 33 cầu chắn rác) => 289/33 ~ 9 l/s. –> Cầu chắn rác DN100 có khả năng thoát tối đa 12 l/s (theo bảng 9 TCVN 4474-1987).–> Chọn cầu chắn rác DN100.
– Ngoài ra còn có tổng diện tích thu nước sân vườn khác là 500 m² => Qsv = 48,46 ~ 50 l/s.– Lưu lượng thoát nước của mỗi ống DN100: 50/16~4 l/s.–> Ống DN100 có khả năng thoát tối đa 10 l/s (theo TCVN 4474-1987).–> Chọn ống thoát DN100.
Theo kinh nghiệm nhiều năm trong nghề của đơn vị Trung tâm kinh doanh và tư vấn Môi trường chúng tôi thì sẽ cung cấp cho khách hàng một vài quy tắc chung để lựa chọn ống thoát nước mưa sao cho hợp lý mà không nhất thiết phải tính toán cụ thể theo công thức trên. Đối với nhà ở thông thường với diện tích sàn 100m2 thì sẽ bố trí 4 ống Ø60 còn đối với công trình lớn thì bố trí ống Ø90 với số lượng tùy vào thực tế.
Đối với nhà mái bằng, cần phải thoát nước mưa tốt để hạn chế nước thấm vào bê tông đảm bảo độ bền kết cấu cũng như tính thấm mỹ của công trình. Việc quan trọng nhất trong thiết kế hệ thống ống thoát nước mưa chính là tính toán, xác định được độ dốc tối ưu để thoát nước tốt và triệt để nhất.
Để đảm bảo khả năng thoát nước được tốt nhất thì độ dốc yêu cầu từ 2% đến 5%. Đối với nhà mái bằng thông thường độ dốc thoát nước được xác định bằng 2 cách như sau:
Đối với kết cấu chịu lực nghiêng tức là nhà mái bằng nhưng đã tạo độ dốc sẵn hoặc kết cấu chịu lực phằng thì cần phải gia cố lớn điều chỉnh độ dốc nhằm đảm bảo độ dốc như yêu cầu. Nếu độ dốc chưa đảm bảo thì cần thiết phải đúc và lắp các tấm panel sao cho độ dốc yêu cầu phải đạt từ 2% đến 5%.Đối với kết cấu chịu lực nằm ngang thì thêm vào lớp điều chỉnh độ dốc phía trên nhằm tạo nên độ đốc như yêu cầu từ 2 – 5%Bộ phận quan trọng nhất trong hợp phần nầy chính là sê nô mái, được thiết kế dưới viền mái sao cho nước mưa chảy trực tiếp xuống sê nô và từ sê nô chảy vào phễu thu. Trong trường hợp nầy yêu cầu độ dốc từ 1 -2 %. Sau đó chảy xuống đất hoặc thoát ra đường cống chung.
Trong thiết kế các công trình dân dụng và công nghiệp thì đường ống thoát nước mưa có thể được bố trí trong hoặc ngoài sao cho thuận lợi và tiết kiệm diện tích nhất. Đối với công trình thấp cũng như lượng mưa nhỏ thì có thể chảy tự do mà không cần máng còn đối với công trình cao thì phải có đường máng dẫn trực tiếp xuống đất hoặc cống công cộng.
Đối với một số công trình dân dụng hiện nay thì nhằm tăng tính thẩm mỹ thì người ta sử dụng phương pháp thoát nước mưa bên trong tức là mước mưa đi âm tường và âm sàn rồi xuống cống chung. Hệ thống nầy tuy có tính thẩm mỹ cao nhưng dễ xảy ra sự cố cũng như khó giải quyết khi các sự cố xảy ra.
Sê nô là một hợp phần của hệ thống thoát nước mưa trong nhà hay nói cách khác sê nô là máng hứng nước mưa mái nhà hay máng hứng nước
Kích thước sê nô phụ thuộc rất nhiều vào khẩu độ cũng như lưu lượng thoát nước mưa trên mái.
Sê nô được sử dụng rất rộng rãi trong thực tế. Nhất là các loại sê nô lắp ghép. Trong sê nô lắp ghép chúng tôi chia ra 2 loại đó là:
Sê nô đúc liền khối với panel thành một cấu kiện lớn;Sê nô được đúc thành cấu kiện độc lập.Lưu ý: Sê nô là nơi chứa nước mưa tạm thời nên rất dễ bị thấm, dột do đó khi xây dựng cần phải chống thấm kỹ càng.
Yêu cầu thoát nước mưa của sê nô được tốt thì độ dốc yêu cầu thường từ 2%
Đới với sê nô mái bằng thì sê nô được cấu tạo từ tấm bê tông kiểu panel hoặc bê tông cốt thép. Lưu ý khi thieetrs kế sê nô cần phải có chiều sâu tối thiểu 20 cm, chiều rộng tối thiểu 20 cm. Được xây tô bằng vữa mác 75, chống thấm bằng chất chống thâm chuyên nghiệp hoặc xi măng nguyên chất.
Đối với bố trí thoát nước mưa trong sê nô thì thường bố trí 10m sẽ lắp 1 ống 60mm nhằm thu được toàn bộ lượng nước mưa thoát.
Phễu thu là bộ phận đầu tiên thu nước mưa, yêu cầu đặt phễu thu phải ở vị trí cuối của mái dốc cũng như thuận lợi để không ảnh hưởng đến thẩm mỹ công trình.